Trouw had deze week een interview met de nieuwe fractievoorzitter van D66 Rob Jetten en met de Europese klimaatspecialist van die partij Gerben Jan Gerbrandy. Gerbrandy maakt in dat interview een enorme misser:
Zelfs als we de beloftes van Parijs netjes uitvoeren, stijgt de zeespiegel deze eeuw zeven tot twaalf meter. Dat is de eeuw die mijn zoon zal meemaken. Hij is tegen het eind van deze eeuw een bejaarde man. Dat is de urgentie.
Er is geen enkele serieuze projectie die ook maar in de buurt komt van 7 tot 12 meter zeespiegelstijging deze eeuw, ook niet in een worst-case scenario, zelfs als er helemaal niets zou worden gedaan om broeikasgasemissies te beperken. Een recent advies aan de Deltacommissaris geeft 3 meter zeespiegelstijging als bovengrens in een scenario met extreme opwarming. Pas een eeuw later zou, in het ergste geval, de stijging in de buurt kunnen komen van de cijfers die Gerbrandy geeft. Bij het halen van de doelstellingen van Parijs is het worst-case scenario 2 meter in 2100.
En wat deed Gerbrandy toen hij op deze enorme fout werd gewezen? Zich verschuilen achter een wetenschapper en “IPCC-lid”.
Wie ons kent weet wat wij in zo’n geval gaan doen: de bron zoeken. Waarschijnlijk hebben we die ook gevonden: een presentatie van Hans Otto Pörtner (die overigens geen zeespiegel-deskundige is, maar onderzoek doet naar mariene ecosystemen) die een zeespiegelstijging laat zien die overeenkomt met wat Gerbrandy zegt. Alleen is dat de zeespiegelstijging op zeer lange termijn, van eeuwen tot millennia. En dus geen verwachting voor de komende eeuw. Pörtner baseert zich op Knutti et al., 2015.
We hebben Gerbrandy in een tweet gewezen op de fout die hij waarschijnlijk heeft gemaakt. Antwoord is tot nu toe uitgebleven.
Als we hier kritiek hebben op politici zijn dat meestal vertegenwoordigers van de (verre) rechterkant van het politieke spectrum. Omdat men daar de grootste moeite lijkt te hebben met het accepteren van de wetenschap over de menselijke invloed op het klimaat. Maar slordige omgang met wetenschappelijke inzichten en conclusies is, zo blijkt maar weer eens, niet gebonden aan één politieke kleur.
Dat een politicus zich eens vergist is geen probleem. Wetenschap is omvangrijk, complex en genuanceerd en dan is een foutje zo gemaakt. Maar dat die politicus zijn fout niet volmondig erkent, maar hem in de schoenen van de wetenschap of van een wetenschapper probeert te schuiven, dat is wel verwijtbaar. En het is slecht voor het vertrouwen in zowel de politiek als in de wetenschap.
Klimaatverandering 
Hij realiseert zich blijkbaar ook niet eens dat er bij zeespiegelstijging van 7 tot 12 m voor 2100 nu al krachtige maatregelen moeten worden in Nederland. Helaas zijn politici al te vaak oppervlakkige napraters van allerlei verhalen, die soms niet blijken te kloppen, en geen nadenkers.
LikeLike
Voor zover we dit uit data kunnen afleiden is een zeespiegelstijging van ca. 35 cm de meest waarschijnlijke uitkomst. Al het ander is een doemscenario. Ik weet niet wat de lol moet zijn van het ontwikkelen van nachtmerrie scenario’s maar het zal geen enkel effect hebben in de besluitvorming. Mensen laten zich, met een enkele uitzondering daar gelaten, niet bang maken. Daar voor gaan we naar een griezelfilm. Beperk je tot dat wat we weten door zuiver te meten. De metingen laten de klimaatverandering duidelijk zien maar een verandering is geen catastrofe.
LikeLike
Raymond,
De crux zit hem in de eerste 8 woorden van je reactie: “Voor zover we dit uit de data kunnen afleiden”. Er is maar bar weinig reden om aan te nemen dat je de trend van de afgelopen decennia zomaar door kunt trekken naar de toekomst. Het lijkt me dus niet verstandig om alleen op die trend af te gaan om “de meest waarschijnlijke uitkomst” te bepalen.
LikeLike
Beste Willem Schot,
“Hij realiseert zich blijkbaar ook niet eens dat er bij zeespiegelstijging van 7 tot 12 m voor 2100 nu al krachtige maatregelen moeten worden in Nederland. ”
Hm? Voor alle duidelijkheid: als het over het jaar 2100 gaat, is er geen sprake van 7 tot 12 meter.
De uiterste bovenwaarde van de projecties in het jaar 2100, is 3,17 meter voor de Nederlandse kust. Dat is echter in het geval er géén emissiereductie á la Klimaatakkoord van Parijs plaatsvindt (het RCP8.5 emissie-scenario).
Indien wél emissiereductie volgens het RCP4.5 scenario (wat ruwweg overeenkomt met de max. 2 graden temperatuurstijging van Parijs), dan is de uiterste bovenwaarde 1,92 meter in 2100.
Zie daarover blz. 24 van: https://www.deltacommissaris.nl/documenten/publicaties/2018/09/18/dp2019-b-rapport-deltares
Uiteraard worden er nu al “krachtige maatregelen” genomen in het kader van het Deltaprogramma. Bovengenoemde rapportage gaat erover dat, in het licht van het nieuwste onderzoek, een verdere versterking van dit programma verstandig kan zijn.
LikeLike
LikeLike
Dit was idd een enorme misser (want de getallen die hij noemde zitten echt ver buiten de plausibele bandbreedte), wrsch gebaseerd op een foute interpretatie. Dat heeft Gerbrandy nu ook toegegeven (zie comment hierboven van Hans met link naar Gerbrandy’s tweet).
Overigens vind ik een dergelijke misinterpretatie van een andere orde dan de stelselmatige misleiding van sommige andere politici, Baudet in het bijzonder. Die gevallen staan niet op een gelijke hoogte (of zo je wilt diepte).
LikeLike
Dag Bob Brand,
Uiteraard is er geen zeespiegel stijging te verwachten van 7 tot 12 m voor 2100. Het blijkt echter dat deze politicus, die door een foutje even had gedacht dat dit wel zo was, zich niet afvraagt wat een dergelijke stijging dan wel zou betekenen voor Nederland en Europa. Als hij wel nagedacht had, dan had hij even gecheckt of zijn idee wel klopte, of anders een heel alarmerend verhaal verteld over de veiligheid van Nederland en Europa. Ja er worden maatregelen genomen in het kader van het Deltaplan, maar die zijn lang niet voldoende voor 7 tot 12 m stijging.
LikeLike
Hallo Willem Schot,
“Het blijkt echter dat deze politicus, die door een foutje even had gedacht dat dit wel zo was, zich niet afvraagt wat een dergelijke stijging dan wel zou betekenen voor Nederland en Europa.”
Gerbrandy vroeg zich dat nou juist WEL af! Hij zei in het interview:
De misinterpretatie van Gerbrandy komt doordat hij in Katowice, op de klimaattop die er nu gaande is, een presentatie van Pörtner bezocht en/of gelezen heeft. Die presentatie wekte (ten onrechte) de indruk bij Gerbrandy dat dit:
1) een splinternieuw, nog niet door IPCC, PBL en Deltares beoordeeld resultaat zou zijn;
2) betrekking zou hebben op 2100 of kort erna.
Dat is allebei fout. Echter, Gerbrandy nam aan dit een brandnieuw wetenschappelijk resultaat zou zijn, nog niet door andere instituten meegenomen.
Vandaar de verwarring. Het blijft betreurenswaardig dat G. niet eerst nagevraagd heeft (bijvoorbeeld bij Pörtner of Knutti zelf), of hij het wel goed begrepen had.
LikeLike
Ik ben het wel eens met Willem. 7 tot 12 meter in een eeuw is zo ingrijpend, zeker voor Nederland, dat het ongetwijfeld groot nieuws was geweest als het werkelijk het resultaat van een nieuw onderzoek was geweest. En het lijkt er op dat Gerbrandy daar niet echt over heeft nagedacht.
De enige logische consequentie die Nederland volgens mij aan zo’n zeespiegelstijging zou verbinden zou volgens mij zijn: een deel van het land opgeven. Het lijkt me zo goed als onmogelijk om de kust te beschermen tegen zo’n stijging, met ook nog eens een bandbreedte van 5 meter om rekening mee te houden.
Maar dat is dus allemaal puur hypothetisch.
LikeLike
Dag Bob,
Ok, maar wat ook meespeelt is dat dhr Gerbrandy een Europarlementariër is. Daarom is zijn zorg wel realistisch “Wat ik sommige landen, of sommige politieke partijen kwalijk neem..” Wij hebben in Nederland wel een goed delta programma en onze overheid is erg beducht voor zeespiegelstijging. Helaas is dat bij veel andere Eu landen, zoals ook België, veel minder het geval. Dit is dan ook voor Nederland weer een belangrijk probleem. Het is dus goed dat dhr Gerbrandy zijn zorgen over de zeespiegelstijging uitdraagt. Alleen heeft het noemen van onjuiste en veel te hoge cijfers daarbij een averechts effect.
LikeLike
@ Bart Verheggen
Kunt U mij uitleggen waarom de stelselmatige mislleiding van Baudet erger zou zijn dan die van andere politici?
LikeLike
Dag Willem en Hans,
Het was ongetwijfeld groot nieuws geworden ALS de informatie van Pörtner nieuw zou zijn + betrekking zou hebben op 2100. Het kan echter héél best dat Gerbrandy de indruk had dat hij in Katowice getuige was van brandnieuwe, nog niet algemeen bekende informatie.
Erg slim was het natuurlijk niet! Gerbrandy had e.e.a. na kunnen vragen bij Pörtner, Knutti of bij het PBL en dan had hij wel begrepen dat zijn interpretatie foutief was.
Ik vind dat de verantwoordelijkheid hiervoor, voor 95% bij Gerbrandy zelf ligt. Echter, wellicht had Pörtner ook dienen te beseffen dat hij zijn lezing hield voor politici, leken en NIET voor vakgenoten (die alle kleine lettertjes uitpluizen en de volledige wetenschappelijke context kennen). Met een dergelijke sheet loop je dan de kans om verkeerd begrepen te worden:
Het ‘beyond 2100’ kan tot het misverstand leiden dat daarmee 2101, 2102 etc. bedoeld zou zijn. In de perceptie van sommigen is dat ‘Long-term’ en dan is daarmee ook de tekst langs de verticale as verklaard.
Tamelijk dom blijft het wel! Maar het is duidelijk een mis-interpretatie.
LikeLike
Uit een recente PNAS-publicatie, waarover in https://news.wisc.edu/humans-may-be-reversing-the-climate-clock-by-50-million-years/ geschreven wordt, zou blijken dat de Aarde in 2150 overwegend ijsvrij zal zijn als we er niet in slagen de uitstoot van broeikasgassen te verminderen, met alle gevolgen van dien voor de zeespiegelstijging. Niemand kan garanderen dat dat niet gebeurt; denk aan de zelfversterkende effecten van bijvoorbeeld een enorme hoeveelheid vrijkomend methaangas uit de zeebodems, waardoor de temperatuurstijging onomkeerbaar wordt. Een dergelijk doemscenario wordt hoe langer hoe minder onwaarschijnlijk als de ontwikkelingen niet radicaal wijzigen.
LikeLike
Marc,
Ik interpreteer dat artikel wat anders. Volgens mij komt het er op neer dan de temperatuur in 2150 op hetzelfde niveau kan liggen als de temperatuur van een nagenoeg ijsvrij klimaat in het verleden. Maar omdat het daadwerkelijk smelten van ijs veel tijd kost, kan het nog wel eeuwen tot millennia duren tot het ijs ook werkelijk allemaal verdwenen is.
LikeLike
Peter,
Lees nog eens wat ik schreef. Ik vergeleek een *misinterpretatie* met *stelselmatige misleiding*. Die twee zaken vind ik van een andere orde.
Marc,
Hans heeft gelijk. Het is zo goed als uitgesloten dat in het jaar 2150 al het ijs op aarde zou zijn gesmolten. Dat staat ook niet in het stuk waarnaar je linkte (al snap ik waar de verwarring wrsch vandaan komt: “Without reductions in our greenhouse gas emissions, our climates by 2150 could compare to the warm and mostly ice-free Eocene, an epoch that characterized the globe 50 million years ago.”)
LikeLike
Dank voor de snelle reacties. Mee eens, het kan inderdaad nog heel lang duren voordat al het ijs is gesmolten. En er moet inderdaad nog heel veel ijs smelten om de zeespiegel uiteindelijk tientallen meters te kunnen laten stijgen. Maar het smelten is al wel begonnen, en zal waarschijnlijk in een steeds hoger tempo plaatsvinden door de zelfversterkende effecten. Juist die toename in snelheid zou ons daarom wel eens onaangenaam kunnen verrassen, omdat die effecten niet altijd in modellen (zoals in die van het IPCC) worden meegenomen. We gaan het zien, voor zover mogelijk natuurlijk.
Complimenten overigens voor jullie blog!
LikeLike
Wat het artikel in ‘Wisconsin’ betreft ook het volgende. We gaan met BAU op weg naar een ander klimaat, waartegen aanpassingen in de huidige flora en fauna, genetisch dan, nauwelijks aanwezeig zullen zijn, en wat dus een groot gevaar voor de voedselvoorziening zal worden. Denk ook maar aan de ‘cumulative climate hazards, in het artikel van Mora et al. Extreme weertypes na elkaar. Denk ook aan effecten, zoals dat veel regen in een droog gebied (Californie, Mediterranée) het bosbrandrisico zal verhogen. Denk ook aan dat het ‘kweken’ van biomassa voor energie wel eens heel vies kan tegen vallen, als er straks door het plioceenklimaat (de auteurs noemen 2030 al) steeds ongunstiger groei-omstandigheden zullen komen, naast bijvoorbeeld té gunstige.
Als we doorschieten naar het eoceenklimaat, dan zijn daar geen genetische aanpassingen meer voor te vinden. Een klimaat met grote droogtes en hitte, naast enorme plensregens bijvoorbeeld.
LikeLike
@ Bart Verheggen
Deze misinterpretatie is is inderdaad erg onschuldig,maar U schrijft ook:
“Overigens vind ik een dergelijke misinterpretatie van een andere orde dan de stelselmatige misleiding van sommige andere politici, Baudet in het bijzonder
Dus waarom Baudet in het bijzonder?
LikeLike
Peter, misschien had ik beter kunnen schrijven “zoals bijv Baudet”, omdat in de Nederlandse politiek hij zich het meest misleidend uitlaat over klimaatverandering,
LikeLike
Hallo Peter,
Het lijkt me nogal duidelijk dat:
– de misinterpretatie (domme vergissing) van Gerbrandy;
– de systematische misleiding van Baudet;
van een geheel andere orde zijn. Baudet en zijn vazallen hebben zich heel bewust ingespannen om uit vele duizenden publicaties en datasets alléén die 4 grafiekjes te selecteren… die zogenaamd in strijd zouden zijn met (de gevolgen van) de klimaatverandering.
Die grafiekjes blijken uiteindelijk nietszeggend. Belangrijker is dat het een bewuste poging tot misleiding is. Zoals Bart schrijft staan die uitingen (Gerbrandy en Baudet) inderdaad niet op gelijke hoogte of diepte.
LikeLike
@Bart
prima,dan zijn we het eens hierover.
@ Bob
Ik had al gezegd dat het foutje van Gerbrandy onschuldig is en ook heeft hij het gelijk rechtgezet,dus eigenlijk het vermelden niet waard.
Het is echter niet alleen Baudet die zich in de politiek schuldig maakt aan systematische misleiding,daarvan lopen er genoeg rond.
LikeLike
Beste Peter, systematische misleiding kom je overal tegen en er is niet een of andere politieke richting die zich daar niet schuldig aan maakt. Er is echter /een/ systeem dat zulke misleiding wat moeilijker maakt dan normaal en dat is de wetenschap met zijn verplichte bronvermeldingen en peer reviews.
Het is van wezenlijk belang dat je, zoals ook hier gebeurd is, uitspraken terug in de tijd kunt traceren tot je op hun bronnen stuit en dat je die dan kunt beoordelen.Het spijt me te moeten zeggen dat het daar met name in het sceptische kamp steeds weer aan ontbreekt.
Paai
LikeLike
Pingback: ‘Oceanen warmen 40 procent sneller op dan gedacht’ • Vismagazine
De ESA website spreekt van een stijging van 3 mm per jaar. Ofwel: over 300 jaar hebben we een extra meter zeewater.
LikeLike
@Gert Jager
Dat is inderdaad de huidige snelheid van de zeespiegelstijging. Naarmate de tijd vordert, zal echter de bijdrage van het smelten van de grote ijskappen behoorlijk toenemen. De verwachting is dan ook dat – afhankelijk van onze toekomstige broeikasgasemissies – de zeespiegelstijging een stuk hoger zal uitkomen dan wat via een simpele extrapolatie van de huidige snelheid van de zeespiegelstijging wordt verkregen.
(bron: http://www.realclimate.org/index.php/archives/2016/02/millennia-of-sea-level-change)
LikeLike
Via Twitter: Gerbandy erkent zijn fout in een ingezonden brief bij Trouw. Op de site van Trouw kan ik ‘m (nog?) niet vinden.
LikeLike
2018 daling zeespiegel vlgs weeronline, leg dat even uit aub
LikeLike
Lammert,
Dat is heel simpel: variabiliteit op korte termijn is er altijd geweest en die verdwijnt niet door de stijging op lange termijn.
LikeLike
Pingback: De onheilsprofeet, het andere uiterste in het klimaatdebat - Sargasso